Ani nefes kesilmesi organik veya psikolojik nedenli olabilir. Organik nedenli ani nefes kesilmesi söz konusu ise akla hava üst hava yollarının tama yakın tıkanması gelmelidir. Bu hava yollarına yabancı cisim kaçması, ya da ilaç alerjisi, arı sokması gibi anafilaksiye yol açacak durumlarda hava yollarının ödem nedeniyle tıkanması ile olabilir. Yabancı cisim aspirasyonunda hava yolu açılmaya çalışılmalıdır, ağız içi temizlenip, dil öne çekildikten sonra acilen Heimlich manevrası yapılmalıdır.
Anafilaksi varlığında havayolu açıklığı sağlanmalıdır, bilinen ciddi reaksiyon geçiren kişiler yanlarında adrenalin kiti taşımalıdır Bu arada hasta acil servise ulaştırılmalıdır. Anafilaksiyi önlemek için hastaya bilinen alerjenlerden kaçınması söylenir, belirli bir ilaca ya da besine alerjisi olan kişi bunlardan uzak durmayı öğrenmelidir. Böcek sokmasına alerjisi olan kişi ormanlık ve açık alanda dolaşmamalıdır. Anaflaksiye aday her hasta alerjisini gösteren bir künye taşımalıdır.
Ani nefes kesilmesi ön planda panik atak hastalarında görülen bir durumdur. Panik atak geldiği zaman nefes darlığı ve kalp çarpıntısı da birlikte olduğu için öncelikle sakin olmaya ve telaş etmemeye çalışmalı, mümkünse ayakta durmak yerine bir yere oturmalı, derin nefes alıp, tutup tekrar vererek, nefes alıp vermeyi düzene sokmalı ve bunun geçeceğini unutmamalıyız. Panik atağı sürekli kılan; kişinin korku ve telaş içine girmesi, sürekli şekilde nefes alıp vererek kanda bulunan karbondioksiti azaltması, bunun da uyuşma, baş dönmesi, ellerde karıncalanma gibi şikayetleri tetiklemesidir. Korku ve telaş içinde sakin olamıyor, kendimizi ve nefesimizi kontrol edemiyorsak, bir tane kese kağıdı ya da poşet bularak onu ağzımıza dayayıp oradan nefes alıp vermeye başlamak işe yarayabilir. Karbondioksiti kese kağıdına ya da poşete üflediğimiz için nefesimizi yine oradan geri alarak kan gazlarımızı dengeleme olanağı bulmak ve panik atağı sonlandırmak mümkün olacaktır.
Göğüs Hastalıkları Uzmanı
Uzm. Dr. Sevin KARALAR
