Zatürre (pnömoni), akciğer dokusunun bakteriler başta olmak üzere çeşitli mikroorganizmalara bağlı iltihaplanmasıdır.
Bebek ve çocuklarda, 65 yaş üzerinde; KOAH, bronşektazi, akciğer kanseri gibi akciğer hastalıkları olanlarda, kalp hastalarında, kronik böbrek yetersizliği, diyabet hastalarında, sigara ve alkol kullananlarda, immun sistem yetersizliklerinde, yutma güçlüğü yapan durumların varlığında zatürre riski artmaktadır.
Dünyada her yıl 5 yaşın altında 10 ile 12 milyon çocuk zatürre nedeniyle ölmektedir.
Ülkemizde ilk 1 yaştaki bebek ölümlerinin %48'inden zatürre sorumludur.
Hastalık çoğunlukla, hastanın kendi ağız, boğaz veya sindirim kanalında bulunan mikropların akciğere ulaşmasıyla meydana gelmektedir. Normal durumlarda hastalığa neden olmayan bu mikroplar, vücut savunması zayıf düşmüş kişilerde zatürre oluşturur.
Zatürreye zemin hazırlayan grip ve benzeri viral solunum yolu enfeksiyonları ise çok bulaşıcıdır. Hapşırık ve öksürükle hızla yayılırlar.
Zatürre hastalarında genellikle öksürük, balgam, göğüs ağrısı ve ateş beklenmekle beraber bazen atipik mikroplar dediğimiz bakterilerin oluşturduğu zatürrelerde ateş olmadan sadece kuru, uzun süren öksürük yakınması da olabilir. Bu nedenle soğuk algınlığı diye düşünülen durum birkaç günde toparlamıyor ise mutlaka bir hekime görünmek uygundur.
Ayrıca sigara içen özellikle 40 yaş üzeri hastalarda akciğerde başlayan kitle etrafında zatürre gelişebileceği göz önünde bulundurulmalıdır. Mutlaka uzman hekim tarafından değerlendirilmelidir.
Zatürre genellikle evde tedavi edilebilir. Ağır vakaların, yaşlı hastaların, oksijen tedavisi veya yoğun bakım desteği gerektiren hastaların hastaneye yatması gerekir.
Göğüs Hastalıkları Uzmanı
Dr. Sevin Karalar
