Dünya genelinde her yıl yaklaşık 10 milyon kişi verem hastalığına yakalanmaktadır. 2018 yılında 1.5 milyon insan tüberkülozdan hayatını kaybetmiştir. Tüberküloz dünya genelinde en çok ölüme neden olan ilk 10 sebepten birisidir.
Tüberküloz mikrobu (Mycobacterium tuberculosis) hava yolu ile bulaşır. Hastalık tedavi görmemiş veya düzenli tedavi görmeyen aktif akciğer ve gırtlak tüberkülozu olan hastalar öksürdüğünde, hapşırdığında hatta konuştuğunda ortama yayılan mikrobun solunum yolu ile alınması sonucu bulaşır. Tedavi ile hastaların çoğunda ortalama 2-3 haftada bulaştırıcılık kaybolur.
Verem mikrobu vücuda girdikten sonra yıllarca hastalık yapmadan akciğerlerde bekleyebilir, bu kişilerin yaklaşık %5-15’inde yaşamlarının bir döneminde tüberküloz hastalığı gelişme riski vardır, tüberküloz mikrobu ile karşılaşan insanların %90’ı ise hayatları boyunca hasta olmaz.
Tüberküloz hastalığının belirtileri, 2-3 haftadan fazla süren inatçı öksürük, balgam, öksürükle kan tükürme, göğüs-sırt-yan ağrısı, nefes darlığı, halsizlik, iştahsızlık, kilo kaybı, ateş, gece terlemeleri, akciğer dışında tutulan organa göre ses kısıklığı, lenf bezlerinde büyüme, idrarda kan hücreleri vb. olabilir.
İki üç haftadan uzun süren ve antibiyotik tedavisine rağmen gerilemeyen öksürükte tüberküloz hastalığından şüphelenmek gerekir.
Ülkemizde tüberküloz tedavisi verem savaş dispanserleri aracılığıyla ücretsiz olarak yapılmaktadır. Tedavide verilen ilaçların düzenli içilmesi çok önemlidir, tüberküloz tedavisinde ilaçlar eksik ya da düzensiz kullanılırsa tedavisi güçleşerek çok ilaca dirençli tüberküloz gelişebilir.
Göğüs Hastalıkları Uzmanı
Dr. Sevin Karalar
