Uzun süreli nefes kesilmesi yakınması olan kişiler öncelikle solunum sistemi ve kalp damar sistemi hastalıkları açısından kontrol edilmeli, solunum fonksiyon testi yapılmalı, anemi, troid fonksiyonları ve diğer rutin kan tetkikleri ile akciğer grafileri değerlendirilmeli. Bu değerlendirmeler sonucunda herhangi bir hastalık saptandı ise buna yönelik tedavi uygulanmalı, ancak her şey normal ise sinirsel nefes darlığı olarak değerlendirmek gerekir. “HAVA AÇLIĞI” dediğimiz sinirsel nefes darlığı gençlerde daha çok görülür. Hastalara derin bir nefes alsalar tüm sorunları bitecek ve rahatlayacaklarmış gibi gelir ama bir türlü yeteri kadar nefes alamazlar.Nefes alırken farkına bile varmadan otomatik olarak karnımız şişip iner, karın boşluğu ile göğüs boşluğumuzu ayıran diafragmanın yardımı ile ciğerlerimiz temiz hava ile dolar. Gerginliğe bağlı nefes darlığında bu otomatik nefes alıp verme sistemi devreden çıkar, aklımızla – göğüs kaslarımızı kullanarak- nefes alıp vermeye çalışırız. Bu durum bir süre sonra göğüs ve sırtta garip ağrılar oluşmasına neden olur. Hava açlığı çeken hastalar daha önce olmayan bu ağrılar nedeniyle daha da telaşlanır ve endişe ile nefes darlığının birbirini artırdığı fasit bir daireye girerler. Bu durumda kişi paniklememeli, sakin nefes alıp vermeye çalışmalı, kendini telkin yoluyla rahatlatmaya çalışmalı ve dikkatini başka bir konuya yoğunlaştırmalıdır.
Kişinin kendine telkin yoluyla bunun sinirsel bir daralma olduğunun ve nefes egzersizlerinin yetmediği durumlarda psikiyatriye başvurması uygun olacaktır.
Kronik solunum sistemi, kalp damar sistemi veya nefes darlığına yol açacak sistemik bir hastalığı, ya da sinirsel nefes darlığı olmayan kişi nefes kesilmesinden yakınıyorsa düzenli egzersiz yapmalı performansını artırmalıdır. Elbette sigara içilmemesi gerektiği mutlaka akılda tutulmalıdır.
Göğüs Hastalıkları Uzmanı
Dr. Sevin Karalar
