Asbest temasının akciğer zarında yol açtığı selim hastalıklar ; akciğer zarında fibrosis, kalsifikasyon (Kireç oturma), effüzyon (sıvı toplanması); akciğer dokusunda fibrosis (asbestosis) dir.
Habis hastalıklar ise, akciğer zarı ve peritonun(karın içi zarı) maliğn mezotelyomaları, akciğer kanserleri ve az da olsa gırtlak ve sindirim organı kanserleridir.
Malign mezotelyoma plevra-akciğerleri saran zar- (%90), periton-karın içini döşeyen zar- (%6-10) ve perikard-kalbi saran zar- boşluklarının seröz yüzeylerinden köken alan bir tümördür. Nadir olarak testisde (Üzerindeki zarda) de gelisebilmektedir.
Hiç sigara içmeyen ve endüstriyel ilişkisi olmayan kişilerde akciğer kanser riski 1 kabul edilirse, bu oran günde 20 sigara içenlerde 45’e, hem sigara içen ve hem de asbest tozu soluyanlarda ise 92 katına çıkmaktadır. Kanserojen olan sigara ve asbest birlikte olduğu zaman insan sağlığı için çok tehlikeli bir mineral olabilmektedir. Türkiye’de kırsal bölge erkeklerinin sigara içme oranı %70’leri bulduğunu ve bununla birlikte asbest lifi soluduğunu var sayarsak halkımızın ne kadar yüksek kansere yakalanma riski olduğunu anlarız.
Malign Mezotelyomanın İlk kez 1960 yılında Wagner ve arkadaşları tarafından Güney Afrika’da asbest teması ile ilişkili olarak meydana geldiği bildirilmiştir. Bu tarihten sonra asbest teması ve mezotelyoma oluşması arasındaki ilişki çok sayıda çalışma ile kanıtlanmıştır.
Batı ülkelerinde mesleksel veya asbest madenleri çevresinde yaşayanlarda oluşan çevresel temas sonucu gelişen mezotelyoma; Türkiye, Kıbrıs, Yunanistan, , Afganistan, Korsika, Bulgaristan gibi ülkelerde asbest ile karışmış toprağın (beyaz toprak) ev işlerinde kullanılması sonucunda gelişmektedir.
Göğüs Hastalıkları Uzmanı
Dr. Sevin Karalar
